Մայրենի

Թեսթ 1
Ջանի Ռոդարի
Տարօրինակ Հարցեր

Կար-չկար մի տղա, որն ամբողջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր հարցերով: Հարցեր տալն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը, հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն է, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր կարողանում պատասխանել:

Ասենք՝ գալիս էր ու հարցնում.

-Ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն:

Մարդիկ զարմանքից աչքերը չռում էին կամ էլ հենց այնպես պատասխանում.

-Դարակները նրա համար են, որ նրանց մեջ որևէ բան դնեն, օրինակ՝ սպասք, դանակ, պատառաքաղ և այլն:

-Ես գիտեմ՝ ինչի համար են դարակները, բայց ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն:

Մարդիկ թոթովում էին ուսերը ու հեռանում:

Մի ուրիշ անգամ նա հարցնում էր.

-Ինչո՞ւ պոչը ձուկ ունի:

Կամ թե՝  ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն:

Տղան մեծանում էր, բայց շարունակում էր մնալ ինչուիկ և այն էլ ոչ թե սովորական, այլ՝ հակառակ ինչուիկ:

Մեծանալուց հետո էլ նա դիմում էր բոլորին զանազան հարցերով: Պարզ է, որ ոչ ոք չէր կարողանում պատախանել նրա հարցերին: Բոլորովին հուսահատվելով՝ հակառակ ինչուիկը տեղափոխվեց մի սարի գագաթ, իր համար խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր նոր-նոր հարցեր: Հնարում էր, գրում  տետրի մեջ, իսկ հետո մեծ տանջանքով աշխատում գտնել դրանց պատասխանները: Սակայն ամբողջ կյանքում նա այդպես էլ երբեք չգտավ իր հարցերի պատասխանները: Եվ ինչպե՞ս գտներ, եթե նրա տետրում գրված էր.«Ինչո՞ւ ստվերը բարդի ունի: Ինչո՞ւ ամպերը նամակ չեն գրում: Ինչո՞ւ նամականիշները գարեջուր չեն խմում»:

Աստիճանաբար նրա մորուքն աճեց, երկա~ր մորուք դարձավ. նա չէր էլ մտածում սափրել: Դրա փոխարեն նա նոր հարց հորինեց՝ «Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի»:

Երբ նա մեռավ, մի գիտնական ուսումնասիրեց նրա կյանքը և զարմանալի հայտնագործություն արեց: Պարզեց, որ ինչուիկը սովոր էր գուլպաները շրջերես հագնել և այդպես էլ հագնում էր իր ամբողջ կյանքում: Հենց այդ պատճառով էլ մինչև վերջ չսովորեց ճիշտ հարցեր տալ:

Հապա նայիր քո գուլպաներին. ճի՞շտ ես հագել:

 

 

  1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառեր;

——ամբողջ ——անգամ —— երբեք——դարձավ.—————————
—————————————————

—————————————————

  1. Ի՞նչ է նշանակում տեքստում հանդիպող շրջերեսբառը: պատասխան գ
    ա/երեսառած
    բ/կամակոր
    գ/հակառակ կողմով
    դ/բոլորին հակառակ
  2. Գրի՛ր տեքստում ընդգծված բառերի հականիշները:վատն-լավ
    Պարզ է-բարդ է
    սովորական,-անսովոր
    երկա~ր-կարճ
  3. Տեքստի տրված բառերից  որո՞ւմ վերջածանց չկա. դա/սովորական
    բ/ինչուիկ
    գ/բոլորովին
    դ/գարեջուր
  4. Տեքստի տրված բառերից ո՞րն է դրված եզակի թվով.ա/աչքերը        —————————————բ/ հարցերին     —————————————

    գ/ դարակները  —————————————

    դ/ խրճիթ          եզակի

  5. Տեքսից դու՛րս գրիր երկուական գոյական և ածական:

դարակ, բարդի-գոյական

7. Վերականգնի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:

ա/ձանձրացնում է               ձանձրացնում ես
բ/չէր կարողանում               չկարոխացավ
գ/դնել                                         դիր
դ/դարձավ                              դարձնել

 

  1. Գտի՛ր ընդգծված նախադասության ենթական ու ստորոգյալը:

Ինչո՞ւ ստվերը բարդի ունի: Ինչո՞ւ ամպերը նամակ չեն գրում: Ինչո՞ւ նամականիշները գարեջուր չեն խմում»:

ենթակա- բարդի, ամպ, գարեջուր։

ստորոգյալ- գրում են

Ո՞րն է կլոր տարի դարձվածքի իմաստը. -գ-

ա/մի քանի տարի
բ/ամբողջ կյանքում
գ/ամբողջ տարին
դ/ տարվա կեսը

  1. Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
    Մի փոքրիկ պապիկ,
    հագին հազար շապիկ: կաղամբ
  2. Մեկ նախադասությամբ նկարագրի՛ր հարցասեր տղային:
    Ինչուիկ
  3. Ինչո՞ւ  էր դժվար պատասխանել տղայի հարցերին.-գ-ա/հարցերը շատ էին դժվար
    բ/տղան հետաքրքիր ինչուիկ էր
    գ/տղան հակառակ ինչուիկ էր
    դ/տղան անընդհատ հարցեր էր տալիս
  4. Բոլորովին հուսահատվելով̀ ի՞նչ արեց ինչուիկը:
    գնաց սար և առանձնացավ բոլորից։
  5. Հորինի՛ր նմանատիպ երեք հարց ու պատասխանի՛ր:
    Ինչու ձուկը պոչ ունի։ Որովհետև նա պոչով շարժվում է։
  6. Նայի՛ր շուրջդ. գտի՛ր թարս հարցեր :

Ինչու ոտքերը սեղան ունեն։

 

Թվի պատիկ են այն թվերը, որոնք այդ թվի վրա բաժանվում են առանց մնացորդի։

1.Օրինակ՝ 2-ի պատիկ են այն թվերը, որոնhttps://karlenhovhannisyan.edublogs.org/2022/02/18/365/ք 2-ի բաժանվում են առանց մնացորդի։7*2=14

Ստացվում է, որ բոլոր զույգ թվերը  2-ի պատիկ թվեր են, քանի որ բոլոր զույգ թվերը բաժանվում են 2-ի։

2-ի պատիկներն են՝ 2, 4,6,8,10,12,․․․։  

Ստացվում է  2-ի պատիկներից ամենափոքրը 2-ն է։

Ցանկացած թվի միպատիկը գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 1-ով։

Օրինակ՝  5-ի  միպատիկը կլինի՝ 5‧1=5-ը։

Ցանկացած թվի կրկնապատիկը  գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 2-ով։

Օրինակ՝  5-ի  կրկնապատիկը  կլինի՝ 5‧2=10-ը։

Ցանկացած թվի եռապատիկը  գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 3-ով։

Օրինակ՝  5-ի  եռապատիկը  կլինի՝ 5‧3=15-ը։

Ցանկացած թվի  քառապատիկը  գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 4-ով։

Օրինակ՝  5-ի  քառապատիկը  կլինի՝ 5‧4=20-ը

Ցանկացած թվի  հնգապատիկը   գտնելու համար այն բազմապատկում ենք 5-ով։

Օրինակ՝  5-ի  հնգապատիկը կլինի՝ 5‧5=25-ը։

Այսպիսով՝ 5-ի պատիկներն  են՝  5;10;15;20;25;․․․

Ինչպես նկատեցիք, 5-ի պատիկները կարելի է ստանալ նաև   5-ին հաջորդաբար 5 ավելացնելով՝

5,5+5=10, 10+5=15, 15+5=20, 20+5=25,…

5-ի  ամենափոքր պատիկը 5-ն է։ 

Առաջադրանքներ․

  1. Գտիր  7-ի  կրկնապատիկը։
  2. Գտիր  6-ի  եռապատիկը։ 
  3. Գտիր   8-ի  քառապատիկը։
  4. Գտիր  10-ի  հնգապատիկը։    
  5. Գտիր  4-ի  տասնապատիկը։    
  6. Թվարկիր  2-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 20-ից։
  7. Թվարկիր   3-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 3-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  8. Գրեք  6-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 54-ից։
  9. Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 8-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
  10. Թվարկիր 7-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 30-ից։
  11. Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 9-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։ 9,18,27,
  12. Թվարկիր 10-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 70-ից։10,20,30,40,50,60,
  13. Թվարկիր  12-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 24-ից։12,24, 46,
  14. Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։13
  15. Ո՞րն է ամենափոքր երկնիշ թվի վեցապատիկը։12
  16. Ո՞րն է ամենամեծ  միանիշ թվի կրկնապատիկը։100X10=1000
  17. Ո՞րն է ամենափոքր  եռանիշ թվի տասնապատիկը։10,20,30,40,50,60,70,
  18. Ո՞րն է ամենափոքր  քառանիշ թվի քառապատիկը:100X4=400
  1. դո՛ւրս գրիր առակին համապատասխան առած-ասացվածքներ (4-5 առած):  Ով աշխատի, նա կուտի
  2. Ո՞րն է առակի հիմնական ասելիքը: Ի՞նչ սովորեցրեց քեզ առակը: Պետք է ծույլ չլինել, միշտ աշխատել։
  3. Գրի՛ր  գիժ, ժիր, շեն, թշվառ, թուխ,  ամբար, սուգ անել, պաղել, դալկանալ բառերի հոմանիշները: գիժ-խելագառ, ակտիվ, ժիր-ակտիվ,աշխույժ, շեն- կանգուն, թշվառ-տխուր, թուխ-սևահեր, ամբար-մառան, սուգ անել-լացել, ողբալ, պաղել-սառել
  4. Գրի՛ր  ժիր, սուսիկ-փուսիկ, աշխույժ, ծույլ, լիքը, ուրախ, առողջ բառԵրի հականիշները: ժիր-հանգիստ, սուսիկ-փուսիկ-շատ խոսան, ծույլ-աշխատասեր, լիքը-քիչ, ուրախ- տխուր, առողջ-հիվանդ։
  5. մրջյուն,աշխարհ,հանկարծ,համբուրել,զարթնել։

Դասսրանում

1․ Ո՞ր շարքի բոլոր թվերն են պատիկ 2-ին։3

 

124, 390, 2056, 278, 52, 260, 7

 

124, 6482, 3, 148, 472

 

226, 648, 9624, 7830, 7892

 

2․ Տրված թվերը ներկայացրո՛ւ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով և պատասխանի՛ր հարցերին։

65, 420, 1021

65=60+5

420=400+20

1021=1000+20+1

Քանի՞ միավոր կա յուրաքանչյուր թվի միավորների կարգում։

 

Այդ թվերից ո՞րն է առանց մնացորդի բաժանվում 2-ի։420

 

Այդ թվերից որո՞նք են կենտ, և որո՞նք՝  զույգ։420զույգ 65, 1021 կենտե

 

3. Ընտրի՛ր այն արտահայտությունները, որոնց արժեքը պատիկ է 2-ին։

 

120+1124=1244

 

1366-114=1252

 

2251+215+212= 2678

 

4527-106-101=4320

 

1575-24-24=1527

 

2×277-211=343

1244, 1252,2678, 4320,

4․ Հետևելով օրինակին՝ կատարի՛ր բաժանում և ստուգի՛ր սրդյունքը։

 

Օրինակ՝

 

248։5=49(3մն)

 

Ստ․ 49×5+3=248

 

375:2=187(5)

187*2+5=375

375:5=75

75*5=375

375:10=37(5)

37*10+5=375

370:10=37

37*10=370

 

5․ Շախմատի խմբակում կա 11 տղա և 5 աղջիկ: Ամեն ամիս խմբակին միանում է 1 տղա և 3 աղջիկ: Քանի՞ ամիս անց խմբակում տղաների և աղջիկների քանակը կհավասարվի:

3-րդ ամսում;

Հարենագիտություն դաս

1.Հովանես Թումանյանե այս տարի դառնու է 157;

2․Հովանես Թումանյան է Դեսեխ գյուղումե ծնվել;

3․Քանի վոր Հովանես Թումանյանե Դեսեխ գյուղումե ծնվել դսեղե Լօռի քախաքն է;

4․Հովանես Թումանյանե հայր գրողա;

5․Հովանես Թումանյանե գերումեր հեքյաթներ առակներ և պատմուցուն;

6․Հովանես Թումանյանեի ավանով արգի կա փողոց;

7․Հովանես Թումանյանե ևս ունի տուն թանգարան արձան թանքարան թանգարանի ևտեվում թախվածե այնտեխ;

8․Հովանես Թումանյանե մահացել է 14 տարեկանում;

9․Հովանես Թումանյանե Հայրե;

10․Հովանես Թումանյանե գերոխեր;

 

Տնային առաջադրանք

1․ Թվարկի՛ր 33-ից մինչև 45-ը ներառյալ բոլոր կենտ թվերը։ 35, 37, 39, 41, 43

2 Որքա՞ն է երկու իրար հաջորդող կենտ թվերի տարբերությունը։2

3 Զու՞յգ են, թե՞ կենտ։ Պատասխանդ հիմնավորի՛ր օրինակներով։

125 թվի նախորդ և հաջորդ թվերը 124,126 զույգ

Երկու կենտ թվերի գումարը լինում է կենտ թիվ

Որևէ զույգ թվի նախորդ և հաջորդ թվերը 1 և  3

4․ Կատարի՛ր գործողությունը։

62դմ2սմ+5դմ8սմ=67դմ10սմ

12ժ20ր-2ժ40ր=9ժ40ր

82կգ-6կգ650գ=76կգ650գ

42դմ7սմ+5դմ8սմ=47դմ15սմ

12կգ650գ+6կգ450գ=19կգ100գ

12ժ20ր+2ժ40ր=15ժ

5 Գտի՛ր անհայտ բաղադրիչը։

10656։24=444

203=4872:24

2606+3637=6240

48216-215=48001

6 Երկու թվերի գումարը 560 է։ Այդ թվերից մեկը մյուսից փոքր է 6 անգամ։ Որո՞նք են այդ թվերը։

560:7=80

80×6=480

  1. Ընտրի՛ր այն թվերը, որոնք տեղադրելով a-ի փոխարեն՝ երկու անհավասարություններն էլ միաժամանակ տեղի ունենան։

6450, 1, 1240,  459,

1<1245        1240>1200

6450>214       459<1800

George and the dragon

Once upon a time there was a brave knight called George. George
had lots of adventures as he travelled by horse across many lands.
One day he came to a small village and met a man who lived in a cave
next to the village.
The hermit told the knight about the awful things that were
happening there. A terrible dragon had come to live in the lake and attacked the village every day.
The villagers didn’t know what to do. First, they gave the dragon all their food, but the dragon just
took the food and still attacked the village.
So then the villagers gave the dragon all the animals from their farms. The dragon took all the
animals, but continued to attack the villagers.
So then they gave the dragon all their gold and jewels. The dragon took all their money, but still was
not satisfied.
The king sent his army to try and capture the dragon, but the dragon was too strong and the
knights of the army were too scared and they ran away.
With nothing left to give, the king could only think of one thing to help protect his people. He sent his
only daughter, the princess, to the lake to wait for the dragon.
When George heard this he rode as fast as he could to the lake. Just then the dragon jumped out
from the lake and was going to eat the princess.
George attacked the dragon. He fought very bravely, won the fight and killed the dragon. George and
the princess returned to the village and everyone was very pleased that they would have no more
problems with the dragon.
Today, the story of George’s bravery is remembered and George is known as the patron saint of
many countries.

George-ջորջ

dragon-վիշապ

remembered-հիշեց

countries-երկրները

capture-գրավել

villagers-գյուղացիներ

terrible-սարսափելի

protect-պաշտպաներ

Հովանես Թումանյան

Վեր է կացել էն սարում
Մեր Չալակը իր թևից.
Գընում է մութ անտառում,
Քաջ ախպերըս ետևից։

Զըրնգում են նըրանք խոր
Էն անտառում կուսական.
Ես կանչում եմ նորից նոր,
Ինձ թըվում է, թե կըգան…

Զո՜ւր… վաղուց են, ա՜խ, նըրան

Մեր սարերից գընացել.
Էն զիլ ձեներն են մենակ
Իմ ականջում մընացել…

 

 

Սևանա լճի մասին

Սևանա լիճ, բարձրլեռնային քաղցրահամ խոշոր լիճ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում՝ ծովի մակարդակից մոտ 1900 մետր բարձրության վրա։ Այն երկրագնդի քաղցրահամ ջուր ունեցող 2-րդ բարձրադիր լիճն է Հարավային Ամերիկայի Տիտիկակա լճից հետո։

Լճի երկարությունը 70 կմ է, առավելագույն լայնությունը՝ 55 կմ։ Հայելու մակերեսը կազմում է 1260 կմ2, որով ամենախոշորն է Հարավային Կովկասի տարածքում։ Միջին խորությունը 46.8 մ է, ամենախոր վայրը՝ 83 մ (Փոքր Սևան)։ Ջրի ծավալը 32,92 մլրդ մ3 է։ Սևանա լիճը Շորժայի ստորջրյա թմբով բաժանվում է 2 մասի՝ Մեծ Սևանի (37.7 մ միջին խորություն) և Փոքր Սևանի (50.9 մ)։

Սևանա լիճը Հայկական բարձրավանդակի՝ մեծությամբ երրորդ լիճն է՝ Վանա լճից և Ուրմիոյից հետո։ Ի տարբերություն այդ երկուսի՝ բաց լիճ է և ունի քաղցրահամ ջուր։ Լիճ են թափվում 28 մեծ ու փոքր գետակներ որոնցից են՝ ԱրգիճիՄասրիկԳավառագետԿարճաղբյուրՎարդենիսՁկնագետ, սակայն սկիզբ է առնում միայն մեկը՝ Հրազդանը։ Վերջինիս շնորհիվ ջրերի տարեկան արտահոսքը կազմում է 0.7 կմ3։ն

Լճի ծագումնաբանական վարկածներից մեկի համաձայն՝ այն առաջացել է չորրորդական ժամանակաշրջանում։ Գոյացել է հրաբխային գործունեության հետևանքով՝ միջլեռնային տեկտոնական իջվածքում սառցադաշտային և ձնհալոցքային ջրեր լցվելու արդյունքում։ Չորս կողմում առանձնակի շրջապատում են ԱրեգունուՍևանիՎարդենիսիԳեղամա լեռները։

Տնային առաջադրանք

․Ասա՛ մի այնպիսի թիվ, որը գումարելով 234-ին՝ ստացված գումարը առանց մնացորդի բաժանվի 10-ի։

234+6=240

240÷ 10=24

2. 4516-ից հանի՛ր մի այնպիսի թիվ, որ ստացված տարբերությունը 100-ի բազմապատիկ լինի

4516֊16=4500

4500×100=450.000

3. 40-ը ներկայացրու՛ այնպիսի երկու գումարելիների գումարի տեսքով, որոնք 5-ի բազմապատիկ չեն։

40=13+27

4․ Կատարի՛ր  գործողությունները

 

8օր14ժ+6օր12ժ=15օր 2ժ

 

24ժ15ր-6ժ17ժ=1օր 23ժ 15ր

 

5ր40վ+7ր20վ=13ր

 

5․ Դի՛ր փակագծերն այնպես, որ ստանաս հավասարություն։

 

125-125000: (1540-540)=0

 

7400-74x(85+15)=0

 

6.Երկու մեքենայով շինհրապարակ բերեցին 14տ ցեմենտ։ Առաջին մեքենայում կար 2տ ավելի, քան երկրորդում։ Որքա՞ն պետք է վճարել յուրաքանչյուր մեքենայի բերած ցեմենտի համար, եթե 1տ ցեմենտն արժե 47000դրամ։

1մեքենան 423.000

2.Մեքենան 235.000

 

 

 

Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր

Զանցել գործիքագոտուն